Dodawanie cukru do wina - jak robić to poprawnie
Dodawanie cukru do wina dla wielu wydawałoby się błahostką jednak i tutaj należy uważnie podejść do tematu, gdyż można się nieźle zdziwić.
Wielu początkujących winiarzy sypie cukier i leje wodę bez umiaru co w najlepszym wypadku skutkuje wykonaniem słodkiego wodnistego cienkisza. Natomiast często wino nie wychodzi albo fermentacja idzie jak po grudzie a na koniec to wylejemy albo zostaniemy ze słodkim syropem. A przecież każdemu zależy żeby wykonać smaczne wino o bogatym bukiecie i zrównoważonym smaku! Jak tego dokonać?
Podstawowe zasady dodawania cukru do wina:
- Należy na początek policzyć ile cukru przygotować do wina - czytaj poradnik
- Cukier należy dodawać w dwóch lub trzech porcjach w odstępach 7-10 dni.
- Cukier dodajmy w postaci syropu rozpuszczony w wodzie, lub w części z nastawu aby nie rozwodnić zbytnio wina.
- Wino powinno robić się bez dodatku wody ale można dodać jej niewielką ilość. Im więcej czystego moszczu tym trunek lepszy.
- Cukier przed dodaniem warto zapasteryzować w części wina lub wodzie, ale przed dodaniem go z powrotem do wina należy syrop wystudzić.
- Drożdże nie lubią zbyt słodkich nastawów, w zbyt słodkim nastawie nie są w stanie rozpocząć fermentacji, właśnie z tego powodu cukier dodajemy w porcjach.
- Wino czy nastaw dosłodzić da się na każdym etapie, odsłodzić już nie ma jak.
- Przed, w trakcie i po fermentacji - zawsze mierzymy Blg nastawu - to pozwala określić nam uzyskaną moc % trunku.
- Każdy kilogram cukru po rozpuszczeniu w płynie zajmuje ok 0,6 litra - warto o tym pamiętać jeśli mamy już wina pod korek a chcemy jeszcze dodać cukier, może się nie zmieścić w balonie.
Im więcej cukru - tym więcej alkoholu?
Jak wiemy alkohol w każdym fermentowanym napoju powstaje tylko z cukrów. Drożdże są zdolne spożywać wiele jego rodzajów, ale zawsze są to cukry proste. Łatwo dojść do wniosku że im więcej cukru tym mocniejszy końcowy efekt. Tak - to prawda, jednak należy pamiętać że każde wino powinniśmy tak zaplanować aby wyszło po fermentacji wytrawne.
Wytrawne to oznacza że cały cukier został spożytkowany przez drożdże i powstał alkohol, CO2 + inne produkty fermentacji.
Dodawanie cukru do wina w postaci syropu cukrowego
Cukier do moszczu możemy dodawać w postaci syropu z wody i cukru. Musimy pamiętać, że 1 kg cukru po rozpuszczeniu go w wodzie powoduje zwiększenie objętości o 0,6 l. Aby przygotować 5 l syropu z 5 kg cukru, musimy do 10 litrowego garnka wlać ok 2,1 l wody (5x420 ml). W praktyce wlewamy nieco więcej wody, gdyż podczas gotowania część jej wyparuje. Wodę podgrzewamy do 70-80°C. Powoli wsypujemy do niej 5 kg cukru, ogrzewając garnek i mieszając zawartość, najlepiej dużą, czystą łyżką drewnianą.
Po rozpuszczeniu cukru syrop doprowadza się do wrzenia i gotuje chwilę, zbierając z jego powierzchni pianę, najlepiej łyżką szumówką. Po ostygnięciu otrzymujemy 5 l syropu zawierającego 5 kg cukru. Jeżeli po zagotowaniu otrzyma się mniej syropu należy go uzupełnić odpowiednią ilością wody. Syrop ten ma jednak wadę, gdyż po ostygnięciu krystalizuje się i nieco cukru osiada na dnie naczynia. Przed dodaniem do moszczu trzeba go podgrzać, aby cukier rozpuścił się ponownie. Naturalnie można także sporządzić syropy zawierające mniej cukru i więcej wody.
Taki syrop można dodać do fermentującego wina, oczywiście należy uważać z wodą żeby zbytnio nie rozcieńczać wina. Zamiast wody warto użyć części moszczu.
Dodawanie cukru do wina na przykładzie:
Chcemy zrobić 20 litrów wina o mocy 12% z winogron (najłatwiej z nich pozyskać moszcz).
Zakładamy że udało nam się uzyskać te 20 litrów moszczu winogronowego.
Obliczamy ze wzoru z poradnika potrzebą ilość cukru:
20 (litrów) * 12 (%) * 17,2 (g) = 4128g cukru.
Sprawdzamy ile jest cukru w moszczu winogronowym, np. może to być wartość 15blg ale też 18-22blg jeśli macie dobre słoneczne warunki do uprawy winorośli, szczególnie na południu kraju. Załóżmy że 15blg bo słabo świeciło słoneczko.
Odejmujemy poprawkę na niecukry:
15blg - 4blg = 11blg
To oznacza że w każdym litrze płynu mamy ok 110g/litr cukru owocowego, łącznie mamy: 110g * 20l = 2200 gram cukru.
I ostatnia część obliczeń:
4128g - 2200g = 1928g
I tyle cukru musimy jeszcze dodać do wina aby osiągnąć te 12%. Ale co z tym cukrem zrobić?
Dodajmy go na dwa razy.
Pierwszy kilogram dodajemy po kilku dniach od rozpoczęcia fermentacji, w tym celu ściągamy 2-3 litry wina, rozgrzewamy w garnku, dodajemy cukier i rozpuszczamy go dokładnie mieszając. Jak syrop ostygnie to wlewamy z powrotem do fermentującego wina.
Mierzymy Blg przed i po dodaniem cukru.
Po kilku dniach tak samo postępujemy z ostatnia częścią.
Postępując w ten sposób mamy pewność że wino wyrobi do końca, nie przesłodzimy go, nie zepsujemy, nie zrobimy sobie syropu.