Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
-
- Posty: 168
- Rejestracja: poniedziałek, 10 lut 2020, 21:47
- Podziękował: 3 razy
- Otrzymał podziękowanie: 15 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Witajcie, przedstawię swoje rozwiązanie oparte o zmodyfikowany kod kolegi @robert4you i @aakk
Pulpit blynk Jednostka główna z LCD 20/4 wejścia na sterowanie grzałek / E-Z / wyjścia termometrów (6), Praca ONLINE jak i OFFLINE która nie wymaga połączenia z blynk Jednostka grzałek, praca poprzez sterowanie zdalne Blynk badz manualnie poprzez włączniki i regulator grzałki 3x3kw przy 220v
Pulpit blynk Jednostka główna z LCD 20/4 wejścia na sterowanie grzałek / E-Z / wyjścia termometrów (6), Praca ONLINE jak i OFFLINE która nie wymaga połączenia z blynk Jednostka grzałek, praca poprzez sterowanie zdalne Blynk badz manualnie poprzez włączniki i regulator grzałki 3x3kw przy 220v
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
-
- Posty: 2383
- Rejestracja: niedziela, 18 paź 2015, 14:00
- Krótko o sobie: Marzyciel
- Ulubiony Alkohol: Własny.
- Lokalizacja: Gorzów Wlkp.
- Podziękował: 268 razy
- Otrzymał podziękowanie: 338 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
No fajnie to to wygląda.
Podoba mi się, że każdy szuka swojej ścieżki.
W samym pulpicie bym zmienił kilka rzeczy.
Np w jednej kolumnie od dołu zrobiłbym Zbiornik - Bufor - 10p
A w drugiej kolumnie OLM - Głowica - Woda
To byłoby dla mnie bardziej przejrzyste.
Tak samo wykres...
Po co mi olm na wykresie? Proponowałbym zbiornik - bufor - 10p. To takie bardzo intuicyjne by było wg mnie.
Edit:
Masz funkcję MAX *C BUFOR, dlaczego nie dodać MAX *C ZBIORNIK? Jeżeli w zbiorniku jest już 100*C i w buforze 83-85*C to niech już kończy pracę... Chyba że będzie namiętnie czekał na skok na 10-tej półce to dopiero wtedy finisz... A tak to szkoda prądu jak dla mnie.
Podoba mi się, że każdy szuka swojej ścieżki.
W samym pulpicie bym zmienił kilka rzeczy.
Np w jednej kolumnie od dołu zrobiłbym Zbiornik - Bufor - 10p
A w drugiej kolumnie OLM - Głowica - Woda
To byłoby dla mnie bardziej przejrzyste.
Tak samo wykres...
Po co mi olm na wykresie? Proponowałbym zbiornik - bufor - 10p. To takie bardzo intuicyjne by było wg mnie.
Edit:
Masz funkcję MAX *C BUFOR, dlaczego nie dodać MAX *C ZBIORNIK? Jeżeli w zbiorniku jest już 100*C i w buforze 83-85*C to niech już kończy pracę... Chyba że będzie namiętnie czekał na skok na 10-tej półce to dopiero wtedy finisz... A tak to szkoda prądu jak dla mnie.
Ostatnio zmieniony środa, 24 mar 2021, 22:04 przez .Gacek, łącznie zmieniany 1 raz.
Pozdrawiam Gacek.
-
- Posty: 168
- Rejestracja: poniedziałek, 10 lut 2020, 21:47
- Podziękował: 3 razy
- Otrzymał podziękowanie: 15 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
@.Gacek
Dzięki za spostrzeżenia, kwestia wykresów jest kwestia indywidualna, dla mnie na wykresie ważne są tylko zmienne która są dosyć ruchome i ważne jak 10P Woda czy OLM ( u mnie OLM jest 50cm pod głowica odbioru OLM a nie w samym module przez co po skoku na 10P mogę jeszcze odebrać sporo dobrego jakościowo gonu jako inna partia)
Funkcja MAX*C BUFOR mi w zupełności wystarczy Bufor 6,5L wiec kwestia temperatury w zbiorniku jest mniejszym wyznacznikiem.
Dzięki za spostrzeżenia, kwestia wykresów jest kwestia indywidualna, dla mnie na wykresie ważne są tylko zmienne która są dosyć ruchome i ważne jak 10P Woda czy OLM ( u mnie OLM jest 50cm pod głowica odbioru OLM a nie w samym module przez co po skoku na 10P mogę jeszcze odebrać sporo dobrego jakościowo gonu jako inna partia)
Funkcja MAX*C BUFOR mi w zupełności wystarczy Bufor 6,5L wiec kwestia temperatury w zbiorniku jest mniejszym wyznacznikiem.
-
- Posty: 2603
- Rejestracja: wtorek, 15 sty 2013, 15:29
- Podziękował: 83 razy
- Otrzymał podziękowanie: 301 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Ale jak staje? One są chyba na jednej linii danych i odczyt jest po ID - w takim razie powinno dać się jakoś zalogować że któryś poszedł w maliny.
″Iloraz inteligencji tłumu jest równy IQ najgłupszego jego przedstawiciela podzielonemu przez liczbę uczestników.„
- Terry Pratchett
- Terry Pratchett
-
- Posty: 3
- Rejestracja: sobota, 26 kwie 2014, 21:41
- Status Alkoholowy: Konstruktor
- Podziękował: 1 raz
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Witam, czy wie może ktoś co dodać w kodzie aby móc sterować przekaźnikiem np. 4 kanałowym tylko on/off z przycisku w Blynku. Mam już odczyt temperatury i na tym się zatrzymałem, a chciałem rozbudować termometr o coś więcej. Przeglądam forum, ale nie znalazłem konkretnego przykładu
-
Autor tematu - Posty: 951
- Rejestracja: środa, 30 mar 2016, 18:43
- Podziękował: 9 razy
- Otrzymał podziękowanie: 134 razy
Re: RE: Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Wysłane z mojego SM-A715F przy użyciu Tapatalka
Na wykresach powinno być widać który wariuje.k.kolumb pisze:No właśnie nie wiem , jest komunikat o błędzie odczytu temperatury. W logach serwera nic nie ma konkretnego.
Błąd występuje, restartuję maszynerię i dalej jest ok.
Wysłane z mojego SM-A715F przy użyciu Tapatalka
************************************************************************
-
- Posty: 194
- Rejestracja: sobota, 21 cze 2014, 00:39
- Krótko o sobie: Jak się do czegoś dorwę to muszę to dokładnie poznać. Np. Ameryka
- Ulubiony Alkohol: Talisker
- Status Alkoholowy: Popijacz Okazyjny
- Podziękował: 82 razy
- Otrzymał podziękowanie: 14 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
I widać ! -127 to temperatura wody co jakiś czas... Dzięki robert4you !
---------------------------------------------------------------------------------------
A może w tym temacie ktoś pomoże : zapala się "AWARIA" (V12) nie wiadomo czemu - temperatury ok, tylko EZ zmniejszony o 5% i koniec bajki.
Serwer lokalny na linuxie, raczej bez podejrzeń. Ki czort ?
Edit: Chyba tak system reaguje na niekontakty
---------------------------------------------------------------------------------------
A może w tym temacie ktoś pomoże : zapala się "AWARIA" (V12) nie wiadomo czemu - temperatury ok, tylko EZ zmniejszony o 5% i koniec bajki.
Serwer lokalny na linuxie, raczej bez podejrzeń. Ki czort ?
Edit: Chyba tak system reaguje na niekontakty
Ostatnio zmieniony sobota, 22 maja 2021, 19:29 przez k.kolumb, łącznie zmieniany 1 raz.
Piszę starannie po Polsku. O ile daję radę.
-
- Posty: 168
- Rejestracja: poniedziałek, 10 lut 2020, 21:47
- Podziękował: 3 razy
- Otrzymał podziękowanie: 15 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Wykorzystałem cześć kodu kolegi @stefunk z jego otwartego kodu pod do kontroli pracy kolumny.
Dokładnie cześć tego doku wykorzystałem pod swoje rozwiązanie, oczywiście jest to czysto teoretyczne wskazanie którego w finalnej wersji swojego sterownika nie posiadam ze względu ze główne nastawienie mam na spirytus.
https://github.com/stefunkk/OpenStill/b ... ulator.cpp
Dokładnie cześć tego doku wykorzystałem pod swoje rozwiązanie, oczywiście jest to czysto teoretyczne wskazanie którego w finalnej wersji swojego sterownika nie posiadam ze względu ze główne nastawienie mam na spirytus.
https://github.com/stefunkk/OpenStill/b ... ulator.cpp
-
Autor tematu - Posty: 951
- Rejestracja: środa, 30 mar 2016, 18:43
- Podziękował: 9 razy
- Otrzymał podziękowanie: 134 razy
-
- Posty: 175
- Rejestracja: niedziela, 30 gru 2018, 10:57
- Podziękował: 2 razy
- Otrzymał podziękowanie: 10 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Ze starego blynk będziemy mogli korzystać tylko do końca roku, później już tylko blynk iot
https://blynk.io/blog/meet-the-new-blynk-platform
Wysłane z mojego SM-G960F przy użyciu Tapatalka
https://blynk.io/blog/meet-the-new-blynk-platform
Wysłane z mojego SM-G960F przy użyciu Tapatalka
-
- Posty: 213
- Rejestracja: sobota, 23 sie 2014, 14:47
- Podziękował: 33 razy
- Otrzymał podziękowanie: 23 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Will the old platform continue to work?
Currently there is no plan to shut down Blynk legacy platform server. So old apps will continue working, but will no longer be developed or supported. We recommend making the transition to the new iOS & Android apps ASAP to not just take advantage of the new and ever-improving functionality, but also to ensure stable performance of your projects.
Czyli - stary blynk będzie działał, niżej gdzieś napisali, że po jakimś czasie wyłączą możliwość rejestracji nowych użytkowników na starym blynku.
Currently there is no plan to shut down Blynk legacy platform server. So old apps will continue working, but will no longer be developed or supported. We recommend making the transition to the new iOS & Android apps ASAP to not just take advantage of the new and ever-improving functionality, but also to ensure stable performance of your projects.
Czyli - stary blynk będzie działał, niżej gdzieś napisali, że po jakimś czasie wyłączą możliwość rejestracji nowych użytkowników na starym blynku.
-
- Posty: 242
- Rejestracja: sobota, 25 maja 2019, 02:06
- Podziękował: 17 razy
- Otrzymał podziękowanie: 4 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Chłopaki nie próżnują sterownik się rozwija. Pierwszy raz gotowałem z kontrolą temperatury w płaszczu. Sterownik nie pozwałał przekroczyć temperatury w płaszczu na poziomie 110°C. Jak nie miałem te opcji a płaszcz spory bo 50l oleju, duża bezwładność około 2min, to przy rozgrzewaniu dochodziło go kipienia oparów przez głowicę, teraz tego nie ma. Dla ludzi z płaszczem wodnym to chyba duża zaleta bo nie wybije zaworu bezpieczeństwa. Kolor żółty temp płaszcza widać jak ładnie oscyluje.
-
- Posty: 194
- Rejestracja: sobota, 21 cze 2014, 00:39
- Krótko o sobie: Jak się do czegoś dorwę to muszę to dokładnie poznać. Np. Ameryka
- Ulubiony Alkohol: Talisker
- Status Alkoholowy: Popijacz Okazyjny
- Podziękował: 82 razy
- Otrzymał podziękowanie: 14 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Zacni Koledzy ! Występuje u mnie ciekawy problem . Na teście raz na kilka lub kilkadziesiąt godzin występuje "AWARIA", a wykres pokazuje że jedna z czujek (dowolna) rejestruje gwałtowny spadek temperatury o ok. 5 stopni, taki pik w dół.
Czujki wymienione na MAXIM INTEGRATED (dawniej TEXAS I), zasilanie nowe, kable krótkie - skrętka, ESP32 WROOM na ESP32 Lite, rezystor podciągający z 4k7 na 2k35.
Już nie ma czego wymieniać . I smętnie patrzę na testy.
Jakieś sugestie ?
Czujki wymienione na MAXIM INTEGRATED (dawniej TEXAS I), zasilanie nowe, kable krótkie - skrętka, ESP32 WROOM na ESP32 Lite, rezystor podciągający z 4k7 na 2k35.
Już nie ma czego wymieniać . I smętnie patrzę na testy.
Jakieś sugestie ?
Piszę starannie po Polsku. O ile daję radę.
-
- Posty: 168
- Rejestracja: poniedziałek, 10 lut 2020, 21:47
- Podziękował: 3 razy
- Otrzymał podziękowanie: 15 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Ostatnio miałem podobne problemy z występowaniem "AWARA" która zaczęła sie w połowie procesu.
Po krótkich oględzinach wyszło na to ze ES 16a/c na którym miałem podłączoną grzałkę na regulatorze prądu i właśnie moduł termometru zaczął robić minimalne zwarcie co skutkowało skokami napięcia jak i okresowym wywalaniem losowego błędu DS18B20. Po zmianę umiejscowienia modułu sterującego na inna fazę problem znikł.
Ale !! nie dało mi to spokoju poprzez mało precyzyjny komunikat "AWARIA" który tyczy sie wszystkich czujników, zmieniłem minimalnie kod w swoim sterowniku z zbiorczego:
Na pojedyncze odniesienie sie do każdego czujnika i wyświetlenie unikalnego komunikatu np:
Pozwoli mi to w 100% określić który czujnik generuje błąd jeżeli takowy wystąpi.
Po krótkich oględzinach wyszło na to ze ES 16a/c na którym miałem podłączoną grzałkę na regulatorze prądu i właśnie moduł termometru zaczął robić minimalne zwarcie co skutkowało skokami napięcia jak i okresowym wywalaniem losowego błędu DS18B20. Po zmianę umiejscowienia modułu sterującego na inna fazę problem znikł.
Ale !! nie dało mi to spokoju poprzez mało precyzyjny komunikat "AWARIA" który tyczy sie wszystkich czujników, zmieniłem minimalnie kod w swoim sterowniku z zbiorczego:
Kod: Zaznacz cały
if
(
(temp_zbiornik <= 0) || (temp_zbiornik >= 110)
|| (temp_bufor <= 0) || (temp_bufor >= 110)
|| (temp_10p <= 0) || (temp_10p >= 110)
|| (temp_OLM <= 0) || (temp_OLM >= 110)
|| (temp_UFO <= 0) || (temp_UFO >= 110)
|| (temp_woda <= 0) || (temp_woda >= 110)
)
{
awaria = 1;
praca = 0;
}
if (awaria == 1 && x == 0)
{
led3.on();
Blynk.notify("AWARIA! Błąd pomiaru temperatury!!!");
x = 1;
}
Kod: Zaznacz cały
if
((temp_bufor <= 0) || (temp_bufor >= 110))
{
awaria = 1;
praca = 0;
Blynk.notify("AWARIA! Błąd pomiaru BUFOR!!!");
}
if
((temp_zbiornik <= 0) || (temp_zbiornik >= 110))
{
awaria = 1;
praca = 0;
Blynk.notify("AWARIA! Błąd pomiaru KEG!!!");
itd
}
-
- Posty: 194
- Rejestracja: sobota, 21 cze 2014, 00:39
- Krótko o sobie: Jak się do czegoś dorwę to muszę to dokładnie poznać. Np. Ameryka
- Ulubiony Alkohol: Talisker
- Status Alkoholowy: Popijacz Okazyjny
- Podziękował: 82 razy
- Otrzymał podziękowanie: 14 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Ja też wiem który czujnik generuje błąd. Z wykresu. Ale niewiele to daje bo DS18 mam dobre.
Nawet mam zainstalowany filtr wyłapujący zakłócenia sieciowe.
I te skoki wg wykresu wynoszą -5 stopni.
Bez obciążenia też się chrzani.
Nawet mam zainstalowany filtr wyłapujący zakłócenia sieciowe.
I te skoki wg wykresu wynoszą -5 stopni.
Bez obciążenia też się chrzani.
Piszę starannie po Polsku. O ile daję radę.
-
Autor tematu - Posty: 951
- Rejestracja: środa, 30 mar 2016, 18:43
- Podziękował: 9 razy
- Otrzymał podziękowanie: 134 razy
-
Autor tematu - Posty: 951
- Rejestracja: środa, 30 mar 2016, 18:43
- Podziękował: 9 razy
- Otrzymał podziękowanie: 134 razy
Re: RE: Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Wysłane z mojego SM-A715F przy użyciu Tapatalka
W jaki sposób zasilasz ESP.?k.kolumb pisze:Ja też wiem który czujnik generuje błąd. Z wykresu. Ale niewiele to daje bo DS18 mam dobre.
Nawet mam zainstalowany filtr wyłapujący zakłócenia sieciowe.
I te skoki wg wykresu wynoszą -5 stopni.
Bez obciążenia też się chrzani.
Wysłane z mojego SM-A715F przy użyciu Tapatalka
************************************************************************
-
- Posty: 194
- Rejestracja: sobota, 21 cze 2014, 00:39
- Krótko o sobie: Jak się do czegoś dorwę to muszę to dokładnie poznać. Np. Ameryka
- Ulubiony Alkohol: Talisker
- Status Alkoholowy: Popijacz Okazyjny
- Podziękował: 82 razy
- Otrzymał podziękowanie: 14 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Najpierw jest filtr, potem zasilacz 230/12 Mean Well , potem 12/3V dla ESP i 12/5V dla LCD. Wszystkie elementy wymienione...
filtr :https://allegro.pl/oferta/378-filtr-sieciowy-przeciwzakloceniowy-emi-4a-9816894548?snapshot=MjAyMS0wNy0yNVQxNjo1ODowNC44MTdaO2J1eWVyO2MzNmZiMzdhNTcxYTRlNTUxMWNhNGM3OGE2OWE0ZGMwOGZiNGZhZTU0NjJkYWNlNThjZmFjM2Y5ZWViY2UyMjM%3D
zasilacz 230/12 : https://allegro.pl/oferta/zasilacz-din-12v-1-25a-15w-mean-well-hdr-15-12-8698376022?snapshot=MjAyMS0wNy0yNVQxNjo1ODowNC44MTdaO2J1eWVyOzU1NjI3OThmMzg1N2NhNTk4MGQzMDExZTQyMGY1MjAyYjBjNzA3Y2Q0ZDE3MTNmMGY4MWVhOTMyM2E3MDdkMDY%3D
zasilacze 12/3 i 12/5 : https://allegro.pl/oferta/356-lm317-regulowany-zasilacz-stabilizator-napieci-9382408462?snapshot=MjAyMS0wNy0yNVQxNjo1ODowNC44MTdaO2J1eWVyO2IyM2EyNTgzZTc4NDhjMjE2NzU3N2VlMDUxODEzNzQ2NzJjMWM1MDc1OGFmYzQyNjMyZjFjYTcxMDQ4NWUxYTg%3D
filtr :https://allegro.pl/oferta/378-filtr-sieciowy-przeciwzakloceniowy-emi-4a-9816894548?snapshot=MjAyMS0wNy0yNVQxNjo1ODowNC44MTdaO2J1eWVyO2MzNmZiMzdhNTcxYTRlNTUxMWNhNGM3OGE2OWE0ZGMwOGZiNGZhZTU0NjJkYWNlNThjZmFjM2Y5ZWViY2UyMjM%3D
zasilacz 230/12 : https://allegro.pl/oferta/zasilacz-din-12v-1-25a-15w-mean-well-hdr-15-12-8698376022?snapshot=MjAyMS0wNy0yNVQxNjo1ODowNC44MTdaO2J1eWVyOzU1NjI3OThmMzg1N2NhNTk4MGQzMDExZTQyMGY1MjAyYjBjNzA3Y2Q0ZDE3MTNmMGY4MWVhOTMyM2E3MDdkMDY%3D
zasilacze 12/3 i 12/5 : https://allegro.pl/oferta/356-lm317-regulowany-zasilacz-stabilizator-napieci-9382408462?snapshot=MjAyMS0wNy0yNVQxNjo1ODowNC44MTdaO2J1eWVyO2IyM2EyNTgzZTc4NDhjMjE2NzU3N2VlMDUxODEzNzQ2NzJjMWM1MDc1OGFmYzQyNjMyZjFjYTcxMDQ4NWUxYTg%3D
Ostatnio zmieniony piątek, 12 lis 2021, 08:21 przez Qba, łącznie zmieniany 2 razy.
Piszę starannie po Polsku. O ile daję radę.
-
Autor tematu - Posty: 951
- Rejestracja: środa, 30 mar 2016, 18:43
- Podziękował: 9 razy
- Otrzymał podziękowanie: 134 razy
-
- Posty: 2603
- Rejestracja: wtorek, 15 sty 2013, 15:29
- Podziękował: 83 razy
- Otrzymał podziękowanie: 301 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
A ten odczyt z DS'a w tych bibliotekach jest z korekcją, bo może coś sieje i transmisja onewire ma błędy. Tylko dziwne że to takie powtarzalne...
″Iloraz inteligencji tłumu jest równy IQ najgłupszego jego przedstawiciela podzielonemu przez liczbę uczestników.„
- Terry Pratchett
- Terry Pratchett
-
- Posty: 2603
- Rejestracja: wtorek, 15 sty 2013, 15:29
- Podziękował: 83 razy
- Otrzymał podziękowanie: 301 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Obstawiam że nie, te piki są regularne w sensie błąd jest stały czy raczej taki z dupy wzięty. masz rezystor ~4k7 podciągający linię data do zasilania?
″Iloraz inteligencji tłumu jest równy IQ najgłupszego jego przedstawiciela podzielonemu przez liczbę uczestników.„
- Terry Pratchett
- Terry Pratchett
-
- Posty: 194
- Rejestracja: sobota, 21 cze 2014, 00:39
- Krótko o sobie: Jak się do czegoś dorwę to muszę to dokładnie poznać. Np. Ameryka
- Ulubiony Alkohol: Talisker
- Status Alkoholowy: Popijacz Okazyjny
- Podziękował: 82 razy
- Otrzymał podziękowanie: 14 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Nie ma regularności. Układ chodzi tydzień i jest ok, potem sypią się awarie. Albo awarie co kilka godzin po włączeniu. Rezystor oczywiście jest, aktualnie 2k35, przedtem 4k7.
Jedyne co zmieniłem w sofcie to dodanie LCD wg wskazówek Roberta. Na razie usunę
Jedyne co zmieniłem w sofcie to dodanie LCD wg wskazówek Roberta. Na razie usunę
Piszę starannie po Polsku. O ile daję radę.
-
- Posty: 2603
- Rejestracja: wtorek, 15 sty 2013, 15:29
- Podziękował: 83 razy
- Otrzymał podziękowanie: 301 razy
Re: Termometr i sterowanie kolumny przez smartfona po WiFi - nowa wersja
Obstawiam że LCD nie jest powodem błędów. To wygląda na jakieś zakłócenia wyłapywane przez kable. W tym naszym hobby na 100% sieją regulatory fazowe - grupowe raczej nie powinny siać. Może sprawdź czy awarie występują po odłączeniu regulatora mocy grzania.
″Iloraz inteligencji tłumu jest równy IQ najgłupszego jego przedstawiciela podzielonemu przez liczbę uczestników.„
- Terry Pratchett
- Terry Pratchett