Kolumna półkowa - jak ugryźć destylację

[Doody]

W praktyce na półkowej odbierasz w granicach 81-83 stopnie - gdy chcesz otrzymać alkohol dosyć oczyszczony np. wódkę zbożową. Gdy odbierasz w widełkach 84-88 stopni otrzymujesz bardziej aromatyczny ale i bardziej zanieczyszczony destylat, który wymaga dłuższego leżakowania i dojrzewania. Gdy odbierasz np. destylat a'la whisky w zakresie 88 - 93 stopnie - liczysz się z długim dojrzewaniem w beczce , bo trunek nie będzie pijalny szybko. To nie ważne czy destylat będzie miał w sumie 80, 75 czy 60% i tak rozcieńczysz go do "chcianych" procentów. Musisz wypracować sobie taki rodzaj destylatu jaki Ci odpowiada. Ja ostatnio robiłem np. destylat z pszenicy z przeznaczeniem do picia po 3-4 tygodniach i odbierałem spirytus o mocy 92-93% (temp na głowicy 79 - 79,5 stopnia. Wychodzi destylat o charakterze zbożowym ale to spirytus do rozrobienia na wódeczkę 40%.

[kiwitom23]

Czyli np gdy odbieram whisky w widełkach 88-93*C, to oznacza że całość do 88*C traktuję jako przedgon?

[Doody]

Nie.
Najpierw odbierasz przedgon tak jak na zwykłej kolumnie, czyli stabilizacja około 20-30 min. Potem odbiór przedgonów za pomocą zrzutu jeziorka lub odbioru kropelkowego, aż do momentu, w którym to co kapie już jest ok. Wtedy odkręcasz zawór i już wszystko odbierasz do serca. Temp. Rośnie od 78 w górę. Korygować zaczynasz gdy Temp. Zbliża się do 93 tak aby delikatnie spadała. Z czasem znowu zacznie rosnąć. Oczywiście zaworu nie odkręcasz na maksa tylko pozostawiasz lekki refluks aby nie osuszyć wszystkich półek. Z czasem wyda Ci się to łatwe i przyjemnie

[jakis1234]

A gdzie taką tabelę znajdę? Mam taką przy spławikach, ale tylko do 40*C.

Zeskanowałem tabelę, którą mam przy alkoholomierzach. Myślałem, że jest do wyższych temperatur, ale widzę, że też do 40 stopni.
Może się jednak komuś przyda.
https://drive.google.com/drive/folders/ ... sp=sharing

[Carl]

Albo ja nie wiem jak z niej odczytywać, albo jest do 40 st.C i do 100% alko

[kiwitom23]

Czy jest w ogóle sens kierować się poniższymi wytycznymi, przynajmniej w dużym przybliżeniu?

Krok pierwszy. Wyznaczanie objętości alkoholu (w przeliczeniu na 100%) w nastawie.
Ilość alko = objętość wsadu X moc
Przykład dla nastawu Wallyb'a:
26L X 17% = 4,42L

Krok drugi. Wyznaczanie ilości podpałki.
Ilość podpału = ilość alko X 5%
Przykład dla nastawu Wallyb'a:
4,42L X 5% = 0,221L

Krok trzeci. Wyznaczanie ilości przedgonu.
Ilość przedgonu = ilość alko X 10%
Przykład dla nastawu Wallyb'a:
4,42L X 10% = 0,442L

Krok czwarty. Wyznaczanie ilości gonu.
Ilość gonu = ilość alko X 85%
Przykład dla nastawu Wallyb'a:
4,42L X 85% = 3,757L

[jakis1234]

Tak Carl. Już poprawiłem wpis, faktycznie jest do 40 stopni, tylko wskazania są do 100 % i to mnie zmyliło.
Nie korzystam z niej, bo mam pod ręką Alkocalc.

[Carl]

OK, to mamy jasność

[kiwitom23]

To samo jest u mnie, tylko do 40*C. Cały internet przeszukałem, znalazłem tabele co najwyżej do 50*C, ale nic ponad to. Dziwne, że taka tabela w ogóle nie występuje??? Chyba kupię jakiegoś starego Samsunga, żeby korzystać z tego Alkocalca

[Doody]

Ilość przedgonów w dużej mierze zależy od rodzaju nastawu/zacieru, stopnia wyklarowania, sposobu fermentacji rodzaju użytych drożdży itp. Ja na aabratku zrzucam 3 razy jeziorko (po około 80-100ml) w odstępach 15-20min. a następnie przechodzę do odbioru kropelkowego (około 4krople/s) i wącham/smakuje to co kapie. Gdy uznam, że już leci dobre, zaczynam odbierać. Odbieram na swojej kolumnie do 96 stopni do dużego naczynia, a następnie odbieram do butelek po około 100ml. Na 2 dzień próbuję z butelek i decyduję co wraca do serca a co jest już dla mnie nieakceptowalne i idzie do powtórnej destylacji. Tak w skrócie

[jakis1234]

@kiwitom23, można, tylko po co?
Jadę na smak i zapach przy smakówkach i według temperatury na cukrówce. Ile będzie, to będzie.
U mnie przedgonu na ogół jest mniej, ale staram się zrobić jak najlepiej nastaw.

Chyba kupię jakiegoś starego Samsunga, żeby korzystać z tego Alkocalca

A może z Alkocalca dopisać sobie brakujące temperatury?
Przy smakówkach i krótkiej rurze temperatura u mnie ma około 55-57 stopni, to wystarczy dopisać sobie co jeden stopień te brakujące 20 stopni.

[kiwitom23]

Jadę na smak i zapach przy smakówkach

Ja nie wiem, albo za małe doświadczenie mam, albo moje zdolności organoleptyczne są do , w każdym razie jak wącham i smakuję te próbki, to wydaje mi się, że wcale się nie różnią od siebie. Natomiast jak już rozcieńczę to potrafię wyczuć każdy smrodek, nawet jak inni go nie czują, nie wiem dlaczego tak jest.

to wystarczy dopisać sobie co jeden stopień te brakujące 20 stopni.

Dorobię chłodnicę, to w sumie niewielki wydatek, a komfort pracy dużo większy. Nawet jak nikt się nie podejmie przeróbki, to kupię gotowca za 80-90 złociszy i sam sobie go zamontuję.

[jakis1234]

A wiesz, że właśnie mnie zainspirowałeś do kupienia chłodniczki. Ta, którą podałeś wygląda nieźle, a zamocowanie jej na kolumnie to nie jest wielki problem.
Przy smakówkach odbieram sporo do małych buteleczek i numeruję kolejno, zarówno te przed gonem jak i po.
Zostawiam na tydzień, dwa, potem można próbować próbki nawet rozcieńczone.
Spróbuj wtedy pierwszą i ostatnią z danej partii, zobaczysz wyraźną różnicę. Jak już dojdę do tej, która przestaje mi odpowiadać, to wiem, że wszystkie następne już też są do powtórnej.

[kiwitom23]

Możesz nabyć też takie cóś: https://allegro.pl/oferta/miedziana-pap ... 0581616442

[Góral bagienny]

Ja nie wiem, albo za małe doświadczenie mam, albo moje zdolności organoleptyczne są do , w każdym razie jak wącham i smakuję te próbki, to wydaje mi się, że wcale się nie różnią od siebie. Natomiast jak już rozcieńczę to potrafię wyczuć każdy smrodek, nawet jak inni go nie czują, nie wiem dlaczego tak jest.

Próbki sprawdzam najpierw nosowo jak zapach ok to 4 krople na łyżeczkę i do pełna wody i wącham smakuje
Masz ten sam problem co i ja pogon lubię i nawet nieraz specjalnie go dolewam do destylatu
Natomiast przedgonu nie znoszę i wyczuję go nawet w najmniejszej ilości.
I nie pomoże tu nawet trzymanie i wietrzenie destylatu przez rok

[kiwitom23]

No to jest jakiś pomysł, jutro go wypróbuję na tych 14 próbkach. Tak sobie czytam te Wasze posty i piszecie, że zbieracie w buteleczki po 20-50ml i zachodzę w głowę, jak to robicie. Ja żeby się upewnić, to muszę spróbować ze 3 razy, jak już bym spróbował z takiej 50ml buteleczki, to nie byłoby co wlewać do serca. Dlatego zbierałem w 100ml.

Tak na marginesie, 2 dni temu była degustacja pierwszego wyrobu z cukru z sąsiadem, ten co trochę zalatywał. Po przepuszczeniu przez węgiel smrodek zaniknął. Piliśmy sobie w altance w najlepsze, trunek był w butelczynach 0,7 i wszystko było cacy. Aż tu od pewnego momentu zacząłem czuć na finiszu lekkie posmaki bimbrowe, których wcześniej nie było. Inni biesiadnicy nic nie wyczuwali, ale ja tak. I tak sobie myślę, że @Góral bagienny miał chyba rację, że za bardzo zaufałem buforowi i jednak troszkę pogonów się załapało. Czy jest to możliwe, że alkohol z góry butelki był OK, a po opróżnieniu 0,5l z 0,7 był wyczuwalny posmak? Tak na chłopski rozum pogon jest cięższy, więc przy pionowo postawionej butelce powinien być bliżej dna, dobrze kombinuję?

Jak zwykle obiecywaliśmy sobie, że "dzisiaj to delikatnie, jedna flaszeczka i finito", a skończyło się jak zwykle po 0,7 na głowę.... ale na następny dzień zero kaca i ja i on wstaliśmy jak skowronki. Sąsiad stwierdził, że jeszcze takiej reakcji, a raczej jej braku po takiej ilości nie przeżył.

[Góral bagienny]

Sorry zapomniałem napisać a to WAŻNE każdą buteleczkę (małpkę 100ml w takie odbieram)
zakręcam i wstrząsam przed pobraniem próbki
Na górze destylat wydaje się ok a na dole przedgon się czai

[kiwitom23]

No to bardzo ważna informacja jest!!! Dzięki!!! To muszę pokombinować, bo mam te próbki w kolbach...

[Góral bagienny]

O kuna ciekawe rozwiązanie w kolbach trzymać
Znajdz miejsce gdzie spotyka się miejscowa elyta a gwarantuje małpek będziesz miał w bród
U mnie musieli ostatnio zmienić miejsce bo marne zbiory mam

[kiwitom23]

Dobre!!! Oj ciężko by mi było znaleźć takie miejsce koło mnie. Kiedyś był "Bar u Lucka", ale Luckowi się zmarło na marskość wątroby...

[jakis1234]

O właśnie, Góral, dobrze, że to napisałeś.
Diabeł tkwi w szczegółach.
Ja też odbieram do buteleczek 100 ml.
A przed próbowaniem trzeba zamieszać, powąchać, spróbować kilka kropel i zdecydować co zrobić.
Tomek, każdy lubi coś innego. Ty, jak widać, dążysz do absolutu, ale czasami trochę dodatkowych smaków pogonowych wychodzi na plus.

[kiwitom23]

czasami trochę dodatkowych smaków pogonowych wychodzi na plus.

Wiem o tym, ja właściwie wódki nigdy nie pijałem, whisky to był mój świat, więc zdaję sobie z tego sprawę. Akurat tą skrobię, chcę dojrzewać razem z dębem i drewnem wiśni przynajmniej pół roku.

Momentami przeraża mnie myśl, kiedy ja osiągnę Wasz poziom wiedzy i doświadczenia. I czy w ogóle dożyję tego momentu....???

[lesgo58]

...Tak sobie czytam te Wasze posty i piszecie, że zbieracie w buteleczki po 20-50ml i zachodzę w głowę, jak to robicie. Ja żeby się upewnić, to muszę spróbować ze 3 razy, jak już bym spróbował z takiej 50ml buteleczki, to nie byłoby co wlewać do serca. Dlatego zbierałem w 100ml...

Cierpliwości...cierpliwości...i jeszcze raz cierpliwości. Dobre czucie przychodzi po wielu latach.
A próbki próbujemy a nie spijamy. Ja po otwarciu buteleczki najpierw wącham ( przedtem nic nie mieszając). To mi pozwala wstępnie ocenić i zaakceptować albo wyeliminować próbki negatywne. Oczywiście od razu nie wylewam, bo jeszcze robię dodatkowe próby. Po powąchaniu zamykam buteleczkę i intensywnie mieszam. Po czym ponownie wącham i dodatkowo robię próbę smakową. Wlewam małą łyżeczkę destylatu do "tulipana" i dopełniam 2-3 łyżeczkami wody. Mieszam ruchem kolistym i ponawiam wąchanie a dopiero po tym smakuję. Robię też następne próby. Dolewając tylko jedną łyżeczkę wody. A na końcu jeszcze jedna próba z pół łyżeczką wody. W ten sposób mam pełen obraz tego co próbuję.
Pierwsze takie próby robię po miesiącu od destylacji. Następną już po pół roku.
Po kilkudziesięciu takich ćwiczeniach będziesz miał już na tyle wyćwiczone zmysły, że będziesz w stanie z dużym prawdopodobieństwem ocenić prawidłowo na bieżąco wartość tego co kapie. Tylko rozcierając krople na dłoni.
Oczywiście, że możesz odlewać w buteleczki po 100, czy nawet po 200ml. Tylko jaki to ma sens? Do nauki żadnego.
Przy produkcji spirytusu robiąc takie próby mamy na uwadze tylko dobre poznanie sprzętu i dokładnego jego skalibrowanie. Później procesy są tak powtarzalne, że nie potrzeba podpierać się próbkami.
Jeśli chodzi o destylaty to mamy do czynienia z osobną historią. I właśnie tutaj najważniejsze jest doświadczenie i cierpliwość.
Dlatego tutaj tak wielkie znaczenie ma odbiór w osobne buteleczki. Im mniejsze tym dokładność i ocena tego co dobre albo i nie jest większa.
Ja na kolumnie półkowej tylko doczyszczam to co uzbierałem po destylacji na alembiku. Zresztą nic nie stoi na przeszkodzie aby tak samo zrobić mając tylko półkową. Odbieramy surówkę w sposób typowy dla odpędu. Później w czasie drugiego gotowania rozpoczyna się zabawa.
Ja osobiście korzystam tylko z termometru w zbiorniku. Inne mnie nie interesują. I oczywiście korzystam z papugi. Przy pracy z kolumną półkową przedziały procentowe tego co kapie są zupełnie inne niż przy typowym pot-still'u. Na kolumnie półkowej leci mocniejszy destylat. Dlatego trzeba bardzo uważać pod koniec. Bo duża moc destylatu może nas zmylić i łatwo nałapać pogonów. Dlatego pod koniec radziłbym też poćwiczyć z próbkami.
Nigdy też nie stabilizuję. Dlatego tak ważny jest sposób odbierania próbek.
Nie stabilizuję z ważnego powodu. bardzo łatwo przegapić to co jest dobre. Nie każda przedgonowa frakcja jest zła.
Na tym etapie ważna jest też zabawa z mocą grzania. Od mocy grzania zależy wysokość barbotażu. Im większy tym frakcjonowanie jest większe. Leci mocniejszy destylat i moim zdaniem bardziej oczyszczony.
Ważny jest także refluks. Im większy tym destylat bardziej oczyszczony.
Ja osobiście oczyszczam surówkę na minimalnym barbotażu - takim na granicy osuszania się półek.
Pełny barbotaż stosuję tylko do otrzymywania "destylatu" bardzo oczyszczonego. To co otrzymam to taka swego rodzaju wódka intensywnym "duchem surowca".
Tak, jak widzisz manewrując mocą grzania i refluksem możemy uzyskać destylat o intensywnym charakterze jak i wódkę smakową o łagodniejszym charakterze. Taką praktycznie zdatną do natychmiastowego picia. Jednak radziłbym zostawić ją na jakiś czas. I obserwować jak się zmienia. Cierpliwość czasami się opłaca.
Taka mała ciekawostka.
Mając dobrze zrobiony nastaw cukrowy jesteśmy w stanie zrobić - tylko po jednym przebiegu - idealny bimber. Taki do picia od razu - na surowo. A także jako bazę do wódek zaprawianych weselnych - na tzw. wiejski stół. Z zaprawką Cieślaka tzw. przepalanką robi zawsze furorę. Smakuje wszystkim.
Nastaw cukrowy może też posłużyć do nauki i ćwiczeń posługiwania się kolumną półkową. Polecam. Zawsze potem gdy coś się nie uda i nie uda się tego uratować w inny sposób to można bez bólu serca przerabiać na spirytus.

[michwo1]

Dziękuję Leszku za wykład, jestem pod wrażeniem że są jeszcze ludzie, którzy są w stanie podzielić się swoim doświadczeniem. Chwała im

Wysłane z mojego COR-L29 przy użyciu Tapatalka

[Rebeli@nt]

Wniosek nasuwa się jeden, po przeczytaniu wątku, że wcześniej można umrzeć ze starości zanim się opanuje półkową , ale brawa za wytrwałość...

[lesgo58]

Opanowanie półkowej jest proste. Tam nie ma nic skomplikowanego.
Problemem jest mieć świadomość co się chce uzyskać adekwatnie do użytego surowca. Każdy nastaw/zacier w zależności od surowca jest inny i inaczej trzeba do niego podejść.
Dla okazjonalnego operatora który chce tylko uzyskać alkohol do wypicia to żaden problem. Wlewa się nastaw/zacier i przepędza.
Dla ambitniejszych i bardziej wyrobionych smakoszy operowanie półkową jest już swego rodzaju wyzwaniem. A że potrzeba dużo czasu aby wyrobić sobie zmysły węchowe i smakowe to dlatego poleca się odbiór przedgonów i końcówki gonu do osobnych małych buteleczek. To naprawdę ułatwia. Ja mimo iż ćwiczę od 10 lat to mimo wszystko - aby się nie pomylić zawsze odbieram początek i końcówkę do małych buteleczek. To nic nie kosztuje a jestem pewien że zminimalizowałem błędy.

[kondon]

Mając dobrze zrobiony nastaw cukrowy jesteśmy w stanie zrobić - tylko po jednym przebiegu - idealny bimber. Taki do picia od razu - na surowo. A także jako bazę do wódek zaprawianych weselnych - na tzw. wiejski stół. Z zaprawką Cieślaka tzw. przepalanką robi zawsze furorę. Smakuje wszystkim.

Orientacyjnie - w jaką temperaturę / % celować? Chodzi tylko o punkt wyjścia.
5 półek będzie ok?

[kooalla]

Wniosek nasuwa się jeden, po przeczytaniu wątku, że wcześniej można umrzeć ze starości zanim się opanuje półkową , ale brawa za wytrwałość...

To nie prawda. Trzeba wiedzieć czego się chce od półkowej..

[kiwitom23]

Cierpliwości...cierpliwości...i jeszcze raz cierpliwości.

Dziękuję Leszku! Co ważniejsze teksty drukuję sobie i wpinam do specjalnego skoroszytu, który mam w piwnicy. Niekiedy pośród tysięcy postów trudno coś znaleźć. I tak przeglądając ten skoroszyt widzę, że 85-90% wydruków to są Twoje wskazówki. Wg mnie powinieneś wydać książkę, która z pewnością stałaby się biblią destylatorów. Jak tego nie zrobisz, to ja zrobię to za Ciebie za rok, dwa jak uzbieram więcej materiałów w skoroszycie
Trudno mi niekiedy to ogarnąć, bo mam ograniczone zaufanie do własnych zmysłów, jestem zdecydowanie umysłem ścisłym i najchętniej prowadziłbym procesy na podstawie liczb, czy to temperatur, czy to % i wiem, że wtedy miałbym 100% pewność poprawności procesu, ale niestety tak się nie da.
W każdym razie bardzo Ci dziękuję za podzielenie się jakże bogatą wiedzą.

[Skir]

Po wymianie sprzętu przede mną pierwsze gotowanie. Śruta żytnia już pracuje. Sprzęt: kolumna półkowa kołpakowa, bufor na szerokiej kryzie, regulator mocy i kocioł do gęstego by @drgrannatt, papuga, 10cm sprężynek miedzianych i aabratek plus chłodniczka. Zacier: żyto zacierane na lenia (pożegnałem na zawsze koji). Cel? No właśnie do końca nie wiem: starka czy wódka żytnia. Będą dwie opcje i zobaczymy co tym razem podejdzie. Starka po 1,5 roku w beczce na głowę bije rektyfikowaną żytnią. Ale zobaczymy na nowej konfiguracji.
Zastanawiam się jak użyć bufor. Czy normalnie jak przy kolumnie z wypełnieniem: odbioru przedgonu najpierw z otwartym, a potem zamkniętym, czy też pozostawić cały czas otwarty? Nie przepadam za pogonami. Planuję odbiór nie schodząc poniżej 70%. Chcę smak surowca, ale bez przesady. Dobro smaku weźmie z beczki. Żyto będzie stało może z rok w szkle aż się zwolni jedna z beczek. Potem może długo poleżeć w dębie.
Nie mam na razie opcji postawienia półkowej bezpośrednio (bez bufora) na kotle. Na pewno w przyszłym tygodniu sprawdzę obie opcje i dam znać, ale może już ktoś to przerabiał?
Aha: i tym razem planuję tylko po jednym gotowaniu, pomijam odpęd dlatego dość wysokie widełki % odbioru.

[wieku]

Jeżeli ma być starka to wywal wszystko z bufora. Jeżeli wódka żytnia to ma otwartym buforze, bynajmniej ja bym tak zrobił. Ja pierwszy raz robiłem żyto na Koji za namową chłopaków. Robiłem na czapie alembikowej. Wyszło tak jak chciałem - czuć żyto w smaku i zapachu a nie jest go tak dużo aby mi przeszkadzało.

Wysłane z mojego Redmi Note 4 przy użyciu Tapatalka

[kwik44]

Otwórz wlew do kotła to bufor nie będzie pracował...

[wieku]

Warto by jednak było chyba wywalić wypełnienie ze środka. Każde 20 cm zasypu to jednak dodatkowe oczyszczenie.

Wysłane z mojego Redmi Note 4 przy użyciu Tapatalka

[Doody]

To nie do końca prawda. Jeżeli nie ma refliksu to wypełnienie nie pracuje. Robiłem destylaty na pełnej kolumnie zasypowej, z pełnym otwarciem zaworka i destylat był mniej oczyszczony niż na półkowej z pełnym otwarciem. Wynika to z tego, że ocieplona kolumna zasypowa nie powoduje nawet roszenia.

[wieku]

A to dla mnie ciekawostka, pamiętam jak robiłem kiedyś bufor + pólkową i sama pólkową to czułem różnice. Trzeba to kiedyś powtórzyć. Człowiek się uczy całe życie

Wysłane z mojego Redmi Note 4 przy użyciu Tapatalka

[Skir]

Chyba kwesta czy bufor jest na sms czy na szerokiej kryzie też tu ma znaczenie

[wieku]

Ja miałem bufor na kryzie a rura 76 wewnątrz

Wysłane z mojego Redmi Note 4 przy użyciu Tapatalka

[kwik44]

A ja po latach dochodzę do wniosku, że sprzęt nie ma większego znaczenia... Na każdym da się uzyskać dobry destylat. Oczywiście każdy sprzęt ma wady i zalety, na jednym można coś zrobić łatwiej, na innym trudniej, ale sumarycznie jak w pierwszym zdaniu.

Bufor będzie działał jak dodatkowa półka. Wszystko zależy od tego jak planujesz destylat.

[jakis1234]

na jednym można coś zrobić łatwiej, na innym trudniej.

I właśnie o to chodzi, żeby było łatwiej, zwłaszcza dla kogoś, kto dopiero zaczyna.
Jak ktoś ma doświadczenie, to sobie poradzi na każdym sprzęcie, ale jak nie, to może się zniechęcić, bo efekty będą marne.

[Skir]

@kwik44 też doszedłem do tego wniosku. Dlatego wolę doczyszczić za mocno destylat niż nałapać za dużo pogonów. Smak zrobi czas i beczka. Sprzęt to tylko ułatwianie pracy